De volgende onderzoekscasussen zijn vooral geschikt voor leerlingen van de VO-bovenbouw. Zij zijn gebaseerd op/ ontleend aan het boek van Paul Glaser, Dansen met de vijand. Het oorlogsgeheim van tante Roosje, Amsterdam, 2016.

1. Een onderzoek naar ‘goed’ en ‘fout’ in de tweede wereldoorlog.
2. Een onderzoek naar overleven in concentratiekampen.
3. Een onderzoek naar de terugkeer en opvang van Joden die de kampen overleefden.
4. Een onderzoek naar het dagelijks leven in kamp Westerbork tussen 1939 en 1945.
5. Een onderzoek naar de actualiteit van de Tweede Wereldoorlog.
6. Een onderzoek naar de verwerking van het oorlogsverleden van hun ouders door kinderen en kleinkinderen

De onderzoeken kunnen individueel, in tweetallen of in meertallen uitgevoerd worden. Zij kunnen gebruikt worden voor een praktische opdracht, een profielwerkstuk of anderszins.

De casussen zijn voorbeelden. De docent kan ook voor andere onderwerpen kiezen of leerlingen zelf laten kiezen voor een thema. Daarbij is het wel de bedoeling dat de onderzoeksvraag/ onderzoeksvragen open en prikkelend worden geformuleerd en niet gesloten.

Voor de leerlingen zijn hulpmiddelen beschikbaar, zoals een instructie over hoe een onderzoek op te zetten en uit te voeren, een lijst met digitale bronnen, een een rubric e.d.

Leerdoelen

Leerlingen voeren zelfstandig een onderzoek uit. Daarin laten zij zien dat ze 

1. vaardig zijn in de toepassing van de historische vaardigheden uit domein A
2. voldoende bekwaam historisch kunnen redeneren
3. op basis daarvan tot onderbouwde oordelen kunnen komen
4. een logisch en consistent onderzoeksverhaal kunnen vertellen
5. en dat in goed Nederlands kunnen presenteren

Voorkennis

1. De leerlingen hebben globaal kennis van het leven van tante Roosje en de keuzes die zij heeft moeten maken. 
2. De leerlingen beschikken over overzichtskennis van de Tweede Wereldoorlog
3. De leerlingen kennen de vaardigheden van domein A en kunnen die op niveau inzetten
4. De leerlingen beschikken over basale onderzoeksvaardigheden

Toetsing/afsluiting

Een historisch onderzoek in geschreven vorm of op een andere wijze gepresenteerd. Indien voor een andere presentatievorm wordt gekozen dient die wel door een geschreven onderzoek onderbouwd te zijn.