Deel 1 van 2 van Verraad en verzet: daad of houding? In dit onderdeel onderzoeken leerlingen de houding van niet-Joodse Nederlandse burgers tegenover de Duitse bezetters en de Nederlandse Joden. De leerlingen kunnen gebruik maken van hulplijnen als ze niet weten hoe ze een onderzoeksopdracht moeten aanpakken. Een van die hulplijnen bestaat uit een begrippenlijst waarin begrippen en namen staan die in de tekst zijn onderstreept. Een andere hulplijn betreft een aantal historische vaardigheden. Zo wordt in dit hoofdstuk o.a. een beroep gedaan op vaardigheden als ‘bronanalyse’, ‘contextualiseren’, ‘evalueren en oordelen’ en ‘inleven’

Leerdoelen

Op basis van analyse van historische bronnen liggen de accenten op:

• Inleving – Leerlingen kunnen zich inleven in historische personen en historische situaties.
• Vergelijken en contextualiseren – Leerlingen kunnen historische gebeurtenissen vergelijken en vanuit hun context verklaren.
• Evaluatie – Leerlingen kunnen op basis van historische argumenten tot een oordeel komen.
• Argumenteren – het voeren van een klassengesprek/ discussie/ debat.

Voorkennis

De volgende voorkennis of voorbereidingen zijn wenselijk:

• Leerlingen hebben een basale kennis van de Duitse bezetting van Nederland
• Leerlingen hebben een basale kennis van het verloop van de oorlog in Europa tussen 1940 en 1942
• Leerlingen hebben basale kennis van de concepten ‘verraad’, ‘verzet,’ ‘onderduik’, ‘Jodenvervolging’, ‘aanpassing’

Toetsing/afsluiting

Bij de afronding van thema 2 kan in het klassengesprek een aantal thema’s aan de orde komen. Hieronder enkele suggesties:

• Het thema ‘kiezen’. Stelling: Als ik moet kiezen tussen mijn geliefden en mijn buren, kies ik altijd voor mijn geliefden.
• Het thema ‘begrijpen’. Stelling: Ik kan het wel begrijpen dat het grootste deel van de Nederlandse bevolking tijdens de Tweede Wereldoorlog zo goed en zo kwaad mogelijk een normaal leven probeerde te lijden.
• Het thema ‘oordelen’. Stelling: Als ik mensen beoordeel trek ik weleens te snel conclusies.